Cultuurshock

Je zou misschien denken dat na 7 maanden latijns amerika de kans op een cultuurshock niet meer echt groot is. Maar sinds donderdag verkeer ik toch echt in een enorme cultuurshock.

Ik loop deze 2 weken elke ochtend mee in een soort gezondheidscentrumpje in een inheems dorpje. Hier wonen grotendeels indigenas, inheemse mensen, mayas. Mensen die een rare taal praten genaamd kakchiquel. Gelukkig kunnen ze ook Spaans. Allemaal vet interessant. De eerste twee dagen keek ik mee bij de zuster, die zo ongeveer als een dokter werkt, medicijnen voorschrijft (en antibiotica uitdeelt als snoepjes), diagnoses stelt, longen beluistert, etc. Het was best wel interessant maar na 2 dagen ook wel een beetje saai, want de zuster liet me alleen maar kijken en zei verder niet zo veel tegen mij behalve als ik wat vroeg, en ik voelde me soms nogal in de weg staan. Woensdag kwam echter de dokter. Dat was echt geweldig. Hij legde me alles uit en liet me alles proberen. Na het praatje met de patient zei hij bijvoorbeeld: de dokter gaat je nu even onderzoeken, en keek dan naar mij. Oftewel, ik moest hartslagen meten, longen beluisteren, kelen beoordelen, enz. Niet dat ik die dingen ooit eerder had gedaan, maar dat maakte niks uit want alles gaat hier toch anders.
Hartslag meten gaat bijvoorbeeld als volgt: je luistert even met je stethoscoop naar het hart, en gokt dan of het ongeveer normaal is, ongeveer iets sneller dan normaal, ongeveer heel erg snel, en je gokt dan een getal wat daar wel leukt bij klinkt. Ik blijk best wel een talent te hebben voor hartslag gokken.
Verder is de dokter vet geinteresseerd in Holanda en zelfs tijdens consulten met patienten kletst hij tegen mij over koetjes en kalfjes. De mensen hier hebben meestal een of andere infectie, maar ook diabetes, aambeien, en neurogene claudicatie zijn al gediagnosticeerd. In dit dorpje heeft elke vrouw van mijn leeftijd al minstens één kind. Typisch is dat de zuster aan alle vrouwen in het intakegesprek vraagt: hoeveel kinderen heeft u gebaard, en vervolgens: hoeveel van uw kinderen leven nog? Ongelofelijk.

Donderdag ging ik niet naar de kliniek maar ging ik met de dokter mee naar een groot NGO opvangcentrum voor volledig gehandicapte en zwaar misvormde kinderen, waar ik al een keer eerder was geweest tijdens een van de bezoeken. Ik heb een beetje geholpen met de kids voeden enzo, sommigen leken nog enig besef te hebben van wat er gebeurde, anderen reageerden helemaal totaal nergens op.

Nu komt het verhaal van mijn cultuurshock. Ik had gister met de dokter afgesproken op na mijn spaanse lessen ergens koffie te gaan drinken en taart te gaan eten. Het leek me wel interessant. Even tussendoor, de dokter is een jaar of 60.
Het ging gewoon zoals verwacht. Althans, gedurende de eerste 5 minuten. Daarna kwam de latino in de dokter blijkbaar naar boven, want hij begon ineens te zeggen hoe mooi ik wel niet was, hoe slim, hoe prachtig, op welke actrices ik allemaal wel niet leek, enz enz. Serieus. Hij raakte naar mijn smaak ook iets te vaak mijn handen aan, die ik dus maar snel van tafel haalde. En echt, ‘s avonds kreeg ik gewoon een smsje van de dokter waarin stond: je bent een prachtige vrouw, ik zie je morgen. Goedenacht.
In NL zou dit zo ongeveer worden beschouwd als misdaad, hier is het blijkbaar heel normaal. Ik heb het aan verschillende Guatemalteken nagevraagd, maar het is echt heel normaal. De volgende dag ging ik dus weer naar de kliniek in het inheemse dorpje, waar de dokter tijdens een consult met een oude vrouw ineens tegen de oude vrouw zei: wat is het een mooie dokter he (ik dus), waarop de vrouw zei: ja, heel mooi, prachtig, waarop de dokter zei: ik ga met deze dokter trouwen en we gaan naar Nederland…

Het enige geruststellende is dat hij de tandarts (ook een jonge vrouw) ook ongeveer zo behandelt.

De dokter en ik namen dezelfde bus terug naar Antigua, en ik heb de hele route mijn best gedaan om het gespreksonderwerp te houden op algemene dingen, want zodra de dokter de kans kreeg begon hij me weer te overladen met complimentjes. Hij nodigde me zelfs uit om naar een of ander zwembad te gaan om samen te gaan zwemmen en zonnebaden. Nou, mooi niet dus! In Antigua heb ik een poging gedaan hem te vertellen dat dit in Nederland echt niet normaal is en dat ik al die complimentjes dus niet zo op prijs stel. Dit gesprek ging echter ongemerkt over in een gesprek over cultuurverschillen in het algemeen, maar volgens mij heeft hij me wel enigszins begrepen……. Hoewel, vanmorgen kreeg ik alweer een nutteloos smsje met: hola, buen dia.

Hola dokter, daar ga ik niet op reageren. Ik zie je volgende week wel weer in de kliniek. (want ik zit nog een week aan hem vast!)